Fake News czyli współczesny wirus

W dobie pędzących technologii i natłoku informacji ciężko rozróżnić, które z nich są prawdziwie, a które z nich to kłamstwa. Zwłaszcza w okresie pandemii warto umieć rozpoznawać, co jest fake newsem.


Czym jest fake news?

Fake news najprościej mówiąc to fałszywa informacja, która najczęściej ma charakter sensacyjny. Jest publikowana w mediach w celach np. osiągnięcia korzyści politycznych czy finansowych. To również bardzo prosty sposób na wypromowanie się lub podwyższenie liczby osób obserwujących nasze poczynania w sieci. Tak samo jak wirus fake news jest roznoszony w błyskawicznym tempie - często przez ludzi, którzy nie są świadomi, że dana informacja nie jest prawdziwa i zwyczajnie się nabierają. W ten sposób idzie ogromna fala osób "zarażonych" fałszywą informacją.


Jak tworzą się fake newsy?

Stworzenie fake newsów jest prostsze, niż może się wydawać. Często zajmuje dosłownie parę sekund, a nieraz wywołuje wielki burze w internecie.

Najłatwiejszym sposobem na stworzenie takiej fałszywej informacji jest użycie tak zwanego narzędzia dla deweloperów w przeglądarce, który pozwala na banalne i szybkie modyfikacje tekstu na stronach. Oczywiście zmiana ta nie jest stała i jest widoczna tylko na konkretnym urządzeniu (tym, z którego wykonujemy działanie). Po odświeżeniu znika, ale przecież, jak wiadomo, osoba tworząca takie newsy z łatwością może wykonać zrzut ekranu i udostępnić daną informację, niekoniecznie prawdziwą. Zobacz, jak łatwo możesz zostać oszukany:


Deepfake, czyli sztuczna inteligencja do tworzenia fałszywych treści

To materiały, które są tworzone za pomocą technologii Deep Learningu, czyli głębokiego uczenia się. Technologia ta polega na tworzenia treści za pomocą algorytmu sztucznej inteligencji, która posiada sztuczną sieć neutronową. W skrócie - za pomocą tej technologii tworzy się obróbkę obrazu pozwalającą np. na zamianę twarzy postaci w filmie w taki sposób, aby było to nie do odróżnienia przez odbiorcę. Przykład: Barack Obama ostrzegający w 2018 roku o zagrożeniu spowodowanym technologiami cyfrowymi (nigdy tych słów nie wypowiedział). Koniecznie obejrzyjcie poniższy film, aby na własne oczy zobaczyć inne przykłady deepfake.


Brzmi dość przerażająco, bo ta technika pozwala na tworzenie fałszywych informacji, nad którymi człowiek musiałby pracować nie raz tygodniami, a efekt pracy i tak nie byłby tak zadowalający.

Przykładowe Fake Newsy 2020

Jak wiadomo, tematem na czasie jest aktualnie koronawirus, wokół którego tworzonych jest mnóstwo fałszywych informacji, a te błyskawicznie roznoszone są w mediach. Fakt rozprzestrzenia się tych informacji jest dość zrozumiały ze względu na strach i niepewność ludzi przez zaistniałą sytuację. Poniżej przedstawię parę takich właśnie fake newsów, które pojawiły się w ostatnim czasie w sieci:

1. WOŚP odmówiło wsparcia walki z koronowirusem



Organizator, zgodnie z art. 9. ustawy, musi określić cel zbiórki publicznej na etapie jej zgłoszenia. Zmiana celu zbiórki jest możliwa tylko kiedy cel podany w zgłoszeniu został osiągnięty lub ze względów obiektywnych nie może być dalej realizowany. Zmiana  jednak musi nastąpić w trakcie trwania zbiórki. Z informacji przekazanych przez Pana Krzysztofa Dobiesa dowiadujemy się o tym, że organizacja WOŚP angażuje się w walkę z koronowirusem na wiele sposobów, jednym z nich jest np. akcja „Pomagamy!”, która na celu wsparcie osób w podeszłym wieku w zakupach, spacerze z psem czy wykupieniu leków w aptece - https://www.wosp.org.pl/pomagam Ponadto Jurek Owsiak na swoim profilu na Facebooku wyraził gotowość do zakupu odpowiednie sprzętu, niestety napotkał trudności niezależne od niego.




2. Częste picie alkoholu zwalcza koronowirusa



Picie alkoholu nie jest skuteczną ochroną  przed wirusem. Alkohol obniża odporność organizmu. Taką informację możemy przeczytać tu: https://www.gov.pl/web/koronawirus/walczymy-z-falszywymi-informacjami


3. Wstrzymanie powierza pokaże nam czy mamy koronowirusa

Na gov.pl czytamy, iż żadne z domowych sposobów sprawdzenia, czy jesteśmy zarażeni nie są wiarygodne. Prawdziwy test na obecność koronowirusa może przeprowadzić tylko placówka medyczna.


4. Psy oraz koty przenoszą koronowirusa                   

Nie ma dowodów na to, że zwierzęta domowe mogą przenosić koronawirusa SARS-CoV-2, który powoduje COVID-19. Jeśli chcesz wiedzieć więcej, jak obcować ze zwierzakami w czasie pandemii, zapoznaj się wypowiedzią eksperta: https://tvn24.pl/polska/jak-wyprowadzac-psa-w-czasie-kwarantanny-odpowiada-koronawirus-raport

5. Smsy od Ministerstwa Zdrowia dotyczące wsparcia żywieniowego.



Twórcy Fake Newsów podszywają się nie tylko pod rządowe strony, ale także pod media prywatne np. radia. Dlatego bądź czujny i ostrożny, uważaj na co wchodzisz.


Pamiętaj, że jedyne godne zaufania informację możesz znaleźć na oficjalnych stronach takich jak:



Fake newsy czy wojna informacyjna to zagrożenia naszych czasów, z którymi obcujemy na co dzień. Technologia nieprędko poradzi sobie z fałszywymi doniesieniami, tym bardziej, że często ona sama te fejki tworzy. Jak zatem wygrać z tym niebezpiecznym wirusem XXI wieku? Na pewno ważna jest edukacja, czyli uczenie siebie i innych, jak rozpoznawać fake newsy.